Amdanom Ni
Drwy benderfyniad, brwdfrydedd i ddysgu a haelioni gwerin Cymru, sefydlwyd Prifysgol Cymru drwy Siarter Brenhinol ym 1893 a bernir mai dyma un o’r datblygiadau gwleidyddol a chymdeithasol pwysicaf yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg. Mae i Brifysgol Cymru hanes hir a balch, yn chwarae rhan bwysig yn datblygu addysg uwch yng Nghymru.
Roedd pobl Cymru’n ystyried eu Prifysgol yn sefydliad cenedlaethol a gâi ei ddathlu ar lwyfan genedlaethol a rhyngwladol. Drwy gefnogaeth y Brifysgol i’r Ganolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd, Geiriadur Prifysgol Cymru, Neuadd Gregynog (a gymynroddwyd i’r Brifysgol yn y 1960au) a Gwasg Prifysgol Cymru, helpodd i hybu a dathlu iaith, etifeddiaeth a diwylliant Cymru.
Dros y blynyddoedd mae’r Brifysgol wedi addasu er mwyn bod mewn sefyllfa i ymateb i anghenion myfyrwyr, yng Nghymru a thu hwnt.
Ym mis Hydref 2011, ymrwymodd cyrff llywodraethu Prifysgol Cymru, Prifysgol Fetropolitan Abertawe a Phrifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant i newid cyfansoddiadol di wrthdro ac uno. Cwblhawyd cam cyntaf y broses hon yn 2012 gydag uno Prifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant a Phrifysgol Fetropolitan Abertawe, yn ogystal â chreu Adduned Cymru.
Ym mis Awst 2017, cymeradwyodd Prifysgol Cymru a Phrifysgol Cymru y Drindod Dewi Sant weithred uno oedd yn cyflawni’r amcan polisi gwreiddiol o integreiddio dwy Brifysgol hanesyddol, gan greu Prifysgol newydd i Gymru.
Bydd y Brifysgol ar ei newydd wedd yn adeiladu ar ragoriaeth ac etifeddiaeth ei sefydliadau sylfaenu i ysgogi system addysg newydd radical sy’n mynd i’r afael ag anghenion penodol Cymru a darparu rhaglenni sy’n ddeniadol i fyfyrwyr o bob rhan o’r DU ac yn rhyngwladol.
Yr Is-Ganghellor
History of the University of Wales the further development of regional learning centres, through the establishment of colleges in Aberystwyth, Bangor, Cardiff and Swansea was a significant development and reinforced the regional presence of the University within Wales
Mae Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 yn sicrhau bod i’r Gymraeg statws swyddogol yng Nghymru. Golyga hyn na ddylid ei thrin yn llai ffafriol na’r Saesneg.
O dan Adran 19 Deddf Rhyddid Gwybodaeth 2000, mae’n rhaid i’r Brifysgol gynnal Cynllun Cyhoeddi, sef dogfen sy’n amlinellu’r wybodaeth y mae’r Brifysgol yn ei chyhoeddi’n gyffredinol, sydd ar gael, neu y bwriedir iddi fod ar gael yn y dyfodol.
Cyngor y Brifysgol yw corff llywodraethu goruchaf y Brifysgol gyda chyfrifoldeb am oruchwylio’r modd y mae’r Brifysgol yn cyflawni ei gwaith.
Mae’r llusernau yn y cynllun yn dynodi’r tri Choleg Cyfansoddol a oedd yn bod pan sefydlwyd y Brifysgol ym 1893.
